REFERAT  Z  ZESPOŁU  MATEMATYCZNO – PRZYRODNICZEGO

 

„Niepowodzenia  i  trudności  szkolne  uczniów ”

 

 

Jako nauczyciel matematyki zauważyłam u dzieci różnorodne trudności spowodowane zaburzeniami m.in. funkcji słuchowych. Mają one trudności
w skupieniu uwagi. Podczas zajęć, często nie potrafią zapamiętać procedur rozwiązania danego zadania, a jeśli wykonują jakąś czynność nie potrafią opisać sposobu, w jaki rozwiązały to zadanie. Wolne tempo czytania i niekiedy przekręcanie słów powoduje, iż tekst jest dla nich niezrozumiały. Błędy dotyczą także wykonywania prostych obliczeń pamięciowych. Problem stanowi, zapamiętanie wzorów, a także dni tygodnia, miesięcy, tabliczki mnożenia (liczą często na palcach). Mają kłopoty z przekroczeniem pierwszego progu dziesiątkowego. Słaba koncentracja uwagi oraz słabo rozwinięta percepcja wzrokowa powodują,
iż w notatkach tych uczniów zauważa się: mylenie kształtu figur geometrycznych, gubienie cyfr i znaków działań, mylą cyfry (7 - 8) i liczby (78 -87). Trudność sprawia także pisownia liczb wielocyfrowych. Skrzyżowana lateralizacja może być powodem kłopotów z rozróżnianiem prawej i lewej strony, co wpływa na: zakłócenie  wyobraźni przestrzennej, prawidłowe umieszczenie liczb w kolumnach, mylenie znaków <, >, usytuowanie i przesuwanie przecinka. Zauważyłam, że uciekają od konieczności rozwiązywania zadań tekstowych. Szybko się męczą i skłonne są przerwać zaczętą czynność. Wstydzą się, że mają trudności w czytaniu i liczeniu. Szybko się poddają napotykając trudności lub w ogóle rezygnują na samym początku.

Nie możemy zapomnieć o  najistotniejszych  przyczynach  niepowodzeń  szkolnych, by  pod  tym  kątem  opracować  kierunek  zmian. W  nauczaniu  wyróżniamy  trzy  rodzaje  przyczyn  niepowodzeń  szkolnych:

• przyczyny  społeczno – ekonomiczne – obejmują  całokształt  warunków  materialnych, społecznych  i  kulturalnych, które  powodują  niekorzystną  sytuację  życiową  dzieci  i  młodzieży. Wiele  rodzin  uczniów  naszej  szkoły  ma  złą  sytuację  materialną. Bezrobocie  i  niskie  dochody  rodziców  maja  niekorzystny  wpływ  na  uczniów, obniżają  ich  motywację, a  często  uniemożliwiają  prawidłową  organizację  warsztatu pracy   w  domu  ucznia. Niektórzy  uczniowie  pochodzą  z  rodzin  wielodzietnych, co  przy  złych  warunkach  ekonomicznych  rodziny  silnie  wpływa  na  ich  wyniki  w  nauce,
• przyczyny  biopsychiczne – mówiąc  o  tych  przyczynach  niepowodzeń  szkolnych, mamy  na  myśli  samego  ucznia, jego  stan  zdrowia, zadatki  dziedziczne  w  postaci  funkcjonowania  zmysłów, zdolności, określony  temperament  oraz  rozwój  ogólny, na  który  składa  się  zdobyta  wiedza, doświadczenie, życie  uczuciowe, cechy  charakteru, rozwój  aktywności, samodzielności, wytrwałości   w  dążeniu  do  celu, odpowiednich  zainteresowań  i  zamiłowań  oraz  tendencji  samokształceniowych,
• przyczyny  dydaktyczne – to  trzeci  rodzaj  przyczyn  niepowodzeń  szkolnych, z  punktu   widzenia  szkoły  być  może  najważniejszy, ponieważ  to  właśnie  na  nie  szkoła  ma  największy  wpływ. Do  zespołu  czynników  dydaktycznych  należą: treści, metody  i  środki  nauczania, system  zasad  dydaktycznych  respektowany  przez  nauczycieli, różne  sposoby  aktywizowania  uczniów  na  lekcji  oraz  w  czasie  zajęć  pozalekcyjnych
   i  pozaszkolnych, poziom  zawodowych  kwalifikacji  nauczycieli.

W  związku  z  przeprowadzoną  analizą  czynników  niepowodzeń  szkolnych  należy  stwierdzić, że  przyczynami  niepowodzeń  uczniów  są:

• obniżona  sprawność  intelektualna  dzieci,
• brak  motywacji  do  nauki,
• niedostateczne  zainteresowanie  ze  strony  rodziców
• zła  sytuacja  materialna  rodziny.

 

 

Punktem wyjścia do udzielenia pomocy dzieciom  z trudnościami w uczeniu  jest umożliwienie przede wszystkim uczestnictwa w zajęciach wyrównawczych oraz terapii pedagogicznej. Systematyczny  udział  w  wyżej  wymienionych  zajęciach  przyniesie  efekty – wzrośnie  stopień  samodzielności  uczniów  w  rozwiązywaniu  zadań  a  co  za  tym idzie, lepsze  funkcjonowanie  na  lekcjach.

Istotne jest, zatem, aby wzbudzić u dzieci zainteresowanie przedmiotem poprzez pokazanie jej przydatności w życiu codziennym. Zachęci to uczniów
do podejmowania wysiłku intelektualnego i poznawania rzeczy nowych i nieznanych.
Na zajęciach należy przygotowywać materiał oparty na wielozmysłowym nauczaniu. Wykorzystywać ciekawe środki dydaktyczne: karty pracy, gry i zabawy, klocki, kalendarz itp. Materiał powinien być dostosowany do możliwości ucznia,
a osiągnięcia nagradzane. Bardzo ważnym czynnikiem jest akceptacja i wsparcie dziecka przez rodziców – opiekunów.

 

Wnioski:

Znajomość zaburzeń mających wpływ na naukę uświadomiła mi powagę tego problemu. Dzięki temu wspólnie  z  członkami  zespołu  matematyczno – przyrodniczego  utworzyliśmy zestaw wymagań edukacyjnych dostosowanych
do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia na lekcjach matematyki i  przyrody. Stosujemy w stosunku do tych uczniów jasno sformułowane polecenia  i sprawdzamy  stopień ich zrozumienia. Często na zajęciach odwołujemy się do konkretów. Sprawdzając wiedzę dzielimy  materiał na mniejsze partie.Uczniom mającym  problemy z czytaniem, czytamy polecenia i treści zadań. Wiedząc, iż dzieci te mają często niską samoocenę staramy się głośno ich nie odpytywać. Uczniom mającym  trudności grafomotoryczne i wolniejsze tempo pracy wydłużamy w miarę potrzeby czas pracy pisemnej. Dzięki stosowanym metodom
i formom pracy niwelujemy u dzieci stres związany z nauką .Ma  to  wpływ
na poprawę  wyników  w nauce. Lepsze oceny podwyższają  średnią szkoły,
co decyduje  o podniesieniu jej rangi w środowisku.

 

 

 

                                                               Opracowała:  Marzena  Gutorska

 

 

 

 

 

 

Literatura:

1. Kupisiewicz Cz. „ O  zapobieganiu  drugoroczności” W – wa 1974 WSiP
2. Spionek H.    „Zaburzenia  rozwoju  uczniów  a  niepowodzenia  szkolne”
   W – wa  1975  PWN